Country Flag
Facebook logo Instagram logo
am
ru en
28 / Մայիս / 2024 : 14-45

Ինչու՞ է հենց մայիսի 28-ը հռչակվել Առաջին Հանրապետության ստեղծման օր

Հայաստանի Առաջին Հանրապետության ծնունդը Հայոց պատմության կարևորագույն էջերից է: Բագրատունյաց արքայատոհմ անկումից և Հայաստանի շուրջ 1000 տարի պետականությունից զուրկ լինելուց հետո ստեղծվում էր անկախ Հայաստան: Առաջին Հանրապետությունը իր գոյությամբ ճանապարհ հարթեց նաև խորհրդային և մեր օրերի Հայաստանների համար: Սակայն պետությունը մեկ օրում ստեղծվել չէր կարող։

Այս դեպքում հարց է առաջանում․ ինչո՞ւ է 1918-ի մայիսի 28-ը համարվում Հայաստանի Հանրապետության հիմնադրման օր:

Անդրկովկասյան Սեյմը Թիֆլիսում 1918թ. մայիսի 26-ին գումարեց իր վերջին նիստը՝ ընդունելով Անդրկովկասյան Ժողովրդական Դաշնակցային Հանրապետության լուծարման վրացի մենշևիկների առաջարկությունը:
Հաջորդող երկու օրերին Ազգային խորհուրդը հռչակեց Վրաստանի և Ադրբեջանի անկախությունը:

Երկար վեճերից հետո Հայաստանը հռչակվեց անկախ, մայիսի 30-ին արվեց պաշտոնական հայտարարություն, որի մեջ սակայն բացակայում էին «անկախություն» և «հանրապետություն» բառերը:
«Անդրկովկասի քաղաքական ամբողջության լուծարումով և Վրաստանի ու Ադրբեջանի անկախության հռչակումով ստեղծված նոր կացության հանդեպ՝ Հայոց ազգային խորհուրդը իրեն հայտարարում է հայկական գավառների գերագույն և միակ իշխանություն: Որոշ ծանրակշիռ պատճառներով թողնելով մոտիկ օրերում կազմելու հայոց ազգային կառավարություն՝ Ազգային խորհուրդը ժամանակավորապես ստանձնում է կառավարական բոլոր ֆունկցիաները՝ հայկական գավառների քաղաքական և վարչական ղեկը վարելու համար»,- ասվում էր հռչակագրում։
Սիմոն Վրացյանի վկայությամբ այդ պահին անկախությունը բոլորի կողմից համարվում էր ահավոր մի հեռանկար, հայ ժողովուրդը թուրքերի լծի տակ գցելու վտանգ:
Հայաստանի 1-ին Հանրապետության առաջին վարչապետը՝ Հովհաննես Քաջազնունին Այսպիսով, 1918-ի մայիսի 28-ը համարվում է Հայաստանի անկախության հռչակման կամ Հայաստանի Առաջին Հանրապետության հիմնադրման օր ոչ թե այն պատճառով, որ հենց այդ օրն է ընդունվել հռչակագիր-հայտարարությունը, ոչ թե այն պատճառով, որ հայերը Սարդարապատում և Բաշ-Ապարանում կանգնեցրին թուրքական ներխուժումը դեպի Երևան, այլ որովհետև Թիֆլիսի Հայոց ազգային խորհուրդը հենց մայիսի 28-ին որոշեց Բաթում ուղարկել նոր պատվիրակություն և արդեն Հայաստանի անունից բանակցել Օսմանյան կայսրության հետ։
Դիտվել է 3249անգամ
Վերջին լուրեր