Country Flag
Facebook logo Instagram logo
am
ru en
27 / Մարտ / 2025 : 15-23

Թատրոնը կենդանի շնչող արվեստ է. Աստղիկ Խաչատրյան

Ելակետ/Yelaket.am լրատվականի զրուցակիցն է դերասանուհի Աստղիկ Խաչատրյանը, որը մեզ հետ զրույցում կիսեց իր խոհերը Ամերիկայում բնակվելու, չհաղթահարվող դժվարությունների, թատրոնի, կինոյի և ընտանիքի մասին:
-Ի՞նչը Ձեզ բերեց Ամերիկա։
-Յուրաքանչյուր ճանապարհորդություն ունի իր գաղտնի առեղծվածը։ Երբեմն դա երազանք է, երբեմն՝ հնարավորություններից ծնված համարձակ որոշում, երբեմն էլ՝ ճակատագրի անտեսանելի ձեռքը։ Ամերիկան ինձ համար եղավ անսահման հնարավորությունների դաշտ, որտեղ ես կարող էի ոչ միայն ստեղծել, այլև վերագտնել ինձ նոր լույսի ներքո։ Այստեղ ամեն օր լի է նոր բացահայտումներով, մարտահրավերներով, որոնք ձևավորում են ոչ միայն մասնագիտական ուղին, այլև՝ հոգու աշխարհընկալումը։

-Ի՞նչ չհաղթահարվող դժվարությունների եք բախվել։
-Ամենաբարդ դժվարություններն այն են, որոնք տեսանելի չեն ուրիշների աչքին՝ ներքին կռիվները, ինքնաճանաչման մարտահրավերները, հավատքի և կասկածի անընդհատ պայքարը։ Բայց իրականում չհաղթահարվող դժվարություն գոյություն չունի, կան միայն անբացահայտ լուծումներ։ Ամեն խոչընդոտ մեզ տալիս է ընտրություն՝ տեղի տալ կամ վեր բարձրանալ։ Ես հավատում եմ, որ յուրաքանչյուր դժվարություն մի նոր հնարավորություն է՝ ավելի ուժեղ, ավելի իմաստուն, ավելի կայացած դառնալու համար:
-Հիմա ներգրավվա՞ծ եք որևէ նախագծում…
-Ստեղծագործական ուղին նման է գետի՝ այն միշտ շարժման մեջ է, երբեմն հանդարտ, երբեմն՝ փոթորկոտ։ Նոր նախագծերը ոչ միայն արտահայտվելու միջոց են, այլև ինքնավերագտնման հնարավորություն։ Ինձ համար կարևոր է, որ յուրաքանչյուր նախագիծ լինի ոչ միայն տեխնիկապես լավը, այլև կրակ ունենա իր մեջ, լինի հուզական, տպավորիչ և թողնի հետք։ Այդ իսկ պատճառով այս պահին ոչ մի նախագծում չկամ,սակայն ստեղծագործական էներգիաս արտահայտում եմ այլ ոլորտում՝ Ֆրանսիական մակարոնների պատրաստման արվեստում։Այդ նրբագեղ ֆրանսիական հրաշքները, ինչպես բեմը, պահանջում են վարպետություն, զգայունություն և կատարյալ կատարում։ Ես ստեղծում եմ ոչ միայն համ, այլև արվեստ՝ վերածելով ամեն մակարոն փոքրիկ ներկայացման, որտեղ ամեն ինչ պետք է լինի ներդաշնակ և հիշվող։

-Թատրո՞ն, թե՞ կինո, որին կտաք նախապատվությունը և ինչու՞…
-Թատրոնը կենդանի շնչող արվեստ է, ներկայի կախարդանքն է, որտեղ ամեն ներկայացում նոր ծնունդ է՝ երբեք չկրկնվող, երբեք նույնը չմնացող։ Այն պահանջում է լիարժեք ներկայություն՝ և՛ դերասանից, և՛ հանդիսատեսից, ստեղծելով մի կապ, որը ոչ մի էկրան չի կարող փոխարինել։ Թատրոնը միաժամանակ մարտահրավեր է և ազատություն. այնտեղ սխալները չեն խմբագրվում, ամեն հույզ իրական է, իսկ բեմը դառնում է մի աշխարհ, որտեղ ամեն ինչ հնարավոր է։ Կինոն, իր հերթին, արվեստի մի այլ ձև է, որը պահում է ժամանակը, սառեցնում պահերը՝ թույլ տալով վերապրել դրանք նորից ու նորից։ Այն հնարավորություն է տալիս խորությամբ ուսումնասիրել կերպարներն ու պատմությունները, խաղալ լույսի, տեսախցիկի անկյան և երաժշտության հետ՝ ստեղծելով կատարյալ հուզական ազդեցություն։ Յուրաքանչյուրը իր ձևով կախարդում է, բայց թատրոնի անմիջականությունն ու անկանխատեսելիությունը մնում են անփոխարինելի։ Այդտեղ ամեն ինչ տեղի է ունենում հենց այստեղ և հենց հիմա, և հենց այդ անցողիկությունը նրան դարձնում է այնքան կախարդական։
-Բեմից պե՞տք է պատկառել։
-Պատկառանքը և վախը տարբեր բաներ են։ Բեմը հզոր ուժ է՝ այն պահանջում է վստահություն, խիզախություն, իսկ երբեմն էլ՝ անսահման անկեղծություն։ Այնտեղ կանգնելը նշանակում է մերկանալ հոգով, թույլ տալ, որ մարդիկ տեսնեն ոչ թե դերասանին, այլ՝ մարդուն։ Եթե պատրաստ ես այդ խիզախությանը, բեմը քոնն է։

-Սերը պարտվու՞մ է կենցաղին։
-Սերը, որը դառնում է միայն սովորություն, անշուշտ, կարող է խամրել կենցաղի ֆոնին։ Բայց իրական սերը ավելի խորն է, քան առօրյա մանրուքները։ Այն կարող է գտնվել հենց ամենափոքր դրվագներում՝ առավոտյան սուրճ պատրաստելու սովորության մեջ, տանը միմյանց սպասելու անկեղծ ցանկության մեջ, լուռ հասկանալու և գնահատելու ունակության մեջ։ Պարտվում է միայն այն սերը, որից հոգնած են կամ որն արդեն չի սնուցվում հոգատարությամբ։

-Հավատու՞մ եք, որ իրական սերը փոխում է մարդուն։
-Իրական սերը չի պարտադրում փոխվել, այն ուղղակի բացահայտում է այն կողմերը, որոնք թաքնված էին խորքում։ Այն մարդու մեջ վառում է նոր լույսեր, դարձնում նրան ավելի համարձակ, ավելի նուրբ, ավելի ինքնավստահ կամ նույնիսկ խենթ։ Իսկ երբեմն այն պարզապես օգնում է մարդուն տեսնել այն, ինչ միշտ եղել է իր ներսում, բայց ինքն էլ չէր ճանաչում։

-Այնտեղ, որտեղ սեր կա, վաղ թե ուշ բաժանու՞մ էլ կլինի։
-Բաժանումը սիրո հակապատկերը չէ, այլ երբեմն դրա մի մասն է։ Սիրո մեջ կա անսահման կրքոտություն, բայց կան նաև ճանապարհներ, որոնք տարբեր ուղղություններով են տանում մարդկանց։ Որոշ հարաբերություններ քայքայվում են ժամանակի հետ, որոշներն էլ վերածվում են նոր ձևերի՝ ընկերության, հարգանքի կամ պարզապես աննկատ մորմոքող հիշողության։ Բայց եթե սերը իսկական էր, այն չի անհետանում, այն միշտ ինչ-որ տեղ մնում է՝ թեկուզ մարդու սրտում որպես ջերմություն։
-Հավատու՞մ եք անսպասելի պատահականություններին։
-Կյանքում պատահականություն չի լինում։ Ամեն ինչ միաձուլված է անտեսանելի թելերով, որոնք մենք հաճախ չենք տեսնում։ Երբեմն մի աննշան հանդիպում, մի զրույց, մի ժպիտ կարող է փոխել ամբողջ կյանքի ընթացքը։ Դրանք կոչվում են «պատահականություններ», բայց իրականում դրանք ուղղակի կյանքի այն գեղեցիկ ակնթարթներն են, որոնք գալիս են ճիշտ պահին, երբ մենք պատրաստ ենք դրանք ընդունել։

-Ո՞րն է Ձեր պատկերացրած երջանիկ ընտանիքը։
-Երջանիկ ընտանիքը պարտադիր չէ, որ լինի կատարյալ։ Այնտեղ կարող են լինել վեճեր, սխալներ, դժվարություններ, բայց եթե կա սեր, փոխադարձ հարգանք, աջակցություն ու ցանկություն միասին հաղթահարել ամեն ինչ, ապա դա արդեն երջանկություն է։ Ինձ համար երջանիկ ընտանիքը այն վայրն է, որտեղ ամեն մարդ կարող է լինել ինքը, առանց վախենալու, որ իրեն չեն հասկանա։ Այնտեղ, որտեղ ժպիտները կեղծ չեն, որտեղ տունը պարզապես պատեր չեն, այլ՝ հոգիների հանգրվան։

Նյութը պատրաստեց Նարինե Պետրոսյանը:
Դիտվել է 6712անգամ
Վերջին լուրեր