24 / Հուլիս / 2024 : 11-13
Հայկական Գանձակ քաղաքի ջրամատակարարումը
Գանձակի ջրամատակարարման ողջ համակարգը հիմնականում սնվում էր համանուն գետից. «Չորս կամ հինգ մղոնաւ քաղաքիցը վերև բաժանվում են գետիցը տասներկու մեծ առուներ, որոնք ևս բաժանվելով քաղաքի մէջ մինչև վաթսունի չափ, համարեա թէ իւրաքանչիւր բակի միջով անց են կենում: Քաղաքի մէջ կան ջրհորներ, որոնց կէսը լաւ է, կէսը աղահամ: Ժողովրդին լաւ ջուր հասցնելու համար շինուած է էլել Տաճկաց տիրապետութեան ժամանակը, ԺԸ դարու սկզբումը ստորերկրեայ ջրանցք, որի մէջ միաւորվել են լեռնային տեղերից բերուած աղբիւրները. այս ջուրը հասնելիս է էլել մինչև բերդը, բայց երկու ան- գամ մատնվել է աւերման...»1:
Ստորգետնյա ջրերը շահագործելի էր դարձրել Պ. Համասփյուռյանցը. «Յայս քաղաք եբեր զբաւական ջուր ընդ ծոց երկրի պարօն Պօղոսն Համասփիւռեանց և ընկալաւ յամէն ողորմած Կայսերէն Ռուսաց պարգև ոսկեայ մեդալ...»2:
Հայտնի է, որ Նորաշեն թաղամասի բնակչությունը նույնպես օգտվում էր ջրհորների ջրից3: Նանասյանը սեփական ծախսով ջուր էր հասցրել Սբ. Հովհաննես եկեղեցու բակ. նույն ջրից էր օգտվում նաև հիշյալ եկեղեցուն պատկանող բաղնիքը4: Համանման մեկ այլ բարեգործության շնորհիվ 1912 թ. ջուր էր ստացել նաև Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցին. «Դիւանի գրութեամբ յանձնարարուեց Գանձակի փոխանորդ Տ. Լևոն վարդապետին յայտնել գանձակեցի պ. Աղաջան Օհանեանին Նորին Սրբութեան օրհնութիւնն ու գոհունակութիւնը, որ իւր ծախքով ջուր է տարել տեղի ս. Լուսաւորիչ եկեղեցու գավիթը»5:
1. «Կռունկ Հայոց աշխարհին», 1861, Տփխիս, էջ 361:
2. Ջալալեանց Ս., նշվ. աշխ., մասն Ա, էջ 172:
3. Լալայեան Ե., Գանձակի գաւառ, էջ 301:
4. «Նոր-Դար», 1902, N 49, էջ 3:
5. «Արարատ», 1912, էջ 870:
Նյութն արտատպված է հուշարձանագետ Սամվել Կարապետյանի «Հյուսիսային Արցախ» գրքից (Երևան, 2004, էջ 38):
Դիտվել է
1146անգամ
Դիտեք նաև
20 / Փետրվար / 2020
10 վայրեր Հայաստանում, որոնք ապշեցնում են զբոսաշրջիկներին
Հայաստանը գրավում է զբոսաշրջիկներին ոչ միայն մայրաքաղաքով՝ Երևանով, որը Հռոմից հին է, ազգային ճաշատեսակներով, քաղցրահամ ու որակյալ ջրով։ Աշխարհում քրիստոնեությունն առաջինը որպես պետական կրոն...
17 / Հունվար / 2020
Երբ մարդ իր ընտանիքում երջանիկ է, դա անշուշտ ազդում է կյանքի որակի վրա
Ազգային գույներ հաղորդաշարի հյուրն է Արտուր Խոջաբաղյանը, ով լինելով սյունեցի, խոսեց Սյունիք լեռնաշխարհից, իր բնակավայր Գորիսից, որտեղ էլ ապրում և աշխատում է՝ իր օրինակը ծառայեցնելով այն մարդկանց,...
29 / Մարտ / 2020
Այսօր առավոտյան բարեւ տվեցի՝ տխուր հայացքով ինձ նայեց ու գլուխը կախեց
Այսօր առավոտյան բարեւ տվեցի՝ տխուր հայացքով ինձ նայեց ու գլուխը կախեց։ Հարցրեցի՝ ինչպե՞ս ես, ու արցունքոտվեցին աչքերը... Պիտի գրկեի, եթե չփախներ...Զգացի, որ լավ է մենակ մնա, գուցե կհանդարտի, բայց...
04 / Ապրիլ / 2020
Այսպես աղքատ դեռ եղած չենք, կտրվել է ամեն բան... Հիշատակի օր. Ղազարոս Աղայան
Մանի՛ր, մանիր, ի՛մ ճախարակ,
Մանիր սպիտակ մալանչներ,Մանիր թելեր հաստ ու բարակ,Որ ես հոգամ իմ ցավեր։Ձեթ եմ ածել ականջներըդ,Նոր շինել եմ շրտըվիկ,Դե՜հ, սո՛ւտ շարժիր լայն թևերդ,Ոստեր շինիր...
02 / Ապրիլ / 2020
Բայց հիվանդ էր սիրուն Սեւանը՝ անբուժելի․ իրական պատմություն
Նա մենակ էր ապրում, իսկ կատուները նրա միայնության լավագույն ընկերներն էին՝ Սասունը, Սիրանը, Սեւանը. ուրիշներ էլ։ Գուրգուրում էր անտուն կենդանիներին՝ փողոցից տուն էր բերում, խնամում կերակրում։...
04 / Ապրիլ / 2020
Օրվա երգ. Առնեմ էրթամ իմ յարը
ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԱԶԳԱՅԻՆ ԵՐԱԺՇՏԱԿԱՆ ԳԱՆՁԱՐԱՆ նախագիծը ներկայացնում է Կոմիտասի Առնեմ էրթամ իմ յարը հարսանեկան պարերգի հիման վրա նկարահանված տեսահոլովակը:
Ըստ ավանդույթի՝ սա փեսայի երգն է, որը երգվում է...
23 / Հունվար / 2020
Մի առավոտ, Հովհաննես Շիրազը, կարմրած աչքերով գալիս է Ավ. Իսահակյանի մոտ ու հուսահատ ձայնով ասում
Մի առավոտ, Հովհաննես Շիրազը, կարմրած աչքերով գալիս է Ավ. Իսահակյանի մոտ ու հուսահատ ձայնով ասում։
- Էհ, վարպե՜տ, ոչ ե՛ս եմ բանաստեղծ, ոչ դու՛, ոչ էլ Թումանյա՛նը։
Վարպետը ժպտում է ու ասում։
Այ...
23 / Հունվար / 2020
Եթե մանուկը չի հասկնար ձեր դաստիարակությունը, հանցանքը ձերն է, որովհետև չեք կրցած հասկնալ անոր հոգին
Եթե մանուկը չի հասկնար ձեր դաստիարակությունը, հանցանքը ձերն է, որովհետև չեք կրցած հասկնալ անոր հոգին. պետք է վար իջնել մինչև անոր հոգեկան աստիճանը և զայն առնելով ձեզի հետ բարձրացնել:
Ուսուցիչ...