30 / Սեպտեմբեր / 2024 : 17-15
Փեթարա Իսրո
Մշո քաղաքին կողքին, Սասնոյ լանջերում մի փոքրիկ գիւղ կար` Փեթար անունով։ Այս գյիւղի մեջ մի աղքատ տուն կար և այդ տան մեջ 19 տարեկան մի տղայ` Իսրօ անունով։ Ոչ գրել գիտեր, ոչ ալ կարդալ։ Ցնցոտիներու մեջ կորած մի պատանի էր, ոչխար կարածեր։
Օր մը թուրք հարկահավաքներ կը կոխեն գյիւղը, ինչ որ կայ չկայ, կուզեն հավաքել եւ տանիլ։ Մարդկանց կծեծեն, հարսներին կը քաշեն մարագ։
Գիւղացիք ահեն գլուխ կը պահեն եւ կըսկսին փախչիլ։
Այդ կը տեսնե Իսրոն` ճոկանը ձեռքին, խենչալը մեջքին։ Երկար չի մտածեր` խենչալը կհանե, մեծաւորի փորը կը խոթե, անոր հրացանը կառնե, մի քանիսին գետին կը փռէ` եւ ինքը լեռը կը քաշուի։
Այդ օրուընե Իսրօն կդառնայ «ղաչախ», իր տուն տեղ կը դառնան լերան ծըմակները եւ քարանձավները։
Իսրօյին հոգին իր գիւղին մեջ է։ Հոն կար Մուրատ էֆենտի թուրքը, որ վաշխառութեամբ գիւղի հողերը բռնագրաւած` գիւղացիներուն «մրիբա» էր դարձուցած։ Փեթարցի ջահիլներ մտածեցին «հերիք է այս անօրեն մարդը մեր արիւն ծծէ»։ Մանուկն ու Պետիկ, Ախոն ու Թադոն խօսկ մեկ արեցին Իսօյի հետը եւ օր մը կոխեցին Մուրատ Էֆենտու տունը,մ եծով, պզտիկով սուրէ անցուցին և դիակների վրայ գեղեցիկ քեօշքը վառեցին և մոխիր դարձուցին։
Փեթարն ազատված էր բռնակալեն, բայց գրգռած էր կառավարության ուշադրությունը։
Այս «ծռերի» լուրը հասավ մինչեւ Սասունի խորքերը, ինկավ Գէորգ Չաուշի, Գոմսայ Իսոյի (Կորիւն) ականջը։
«Վաղաժամ կերպով երկիր կը խառնեն Փեթարայ ճժեր։ Գնանք, մի քիչ սանձերը քաշենք» մտածեցին ու խմբով եկան Փեթարա քուռերը ու կանչեցին Փեթարու ճիժերը։
֊Առանց հրաման իմա՞լ մարդ զարնէք։ Ձեր ականջները մէհ֊մէկ կկտրեմ, դուք հարամ լաճեր, Կանչեց Գէորգը բարկացած։
֊Ձեր քիթ ու պռունկ իրարու կխառնեմ,֊ կավէլցնէ Գոմսայ Իսոն` հրացանի կոթը Իսրոյի մեջքին փշրելով։
֊Վայ, հարամ լինի ձեր ծծած կաթը, խենչալը մեջքիս կըսեք համբերեմ։ Հարսներ կը պղծեն, կըսեք համբերեմ։ Մուրատի զուլումին կըսե Վայ֊վայ, ես իմա՞լ հանգիստ նստիմ,֊ հարվածների տակ կը գոռար Իսրօն։
Գէորգը կակղած կը մտածեր, բարկութեան փոխան կը ժպտեր։
֊Լավ, եղածն եղած է։ Այսօրվանեն դուք իմ զինվորն եք ,֊ ասաց եւ ոտքի ելլելով` դեպի Սասմա լեռները շիտակվեց։
Իսրօն ատկե ետքը հեզ գառ մը դառնալով` Գոմսայ Իսոյի հետևորդը եղավ։
ՌՈՒԲԵՆ
Դիտվել է
1734անգամ
Դիտեք նաև
20 / Փետրվար / 2020
10 վայրեր Հայաստանում, որոնք ապշեցնում են զբոսաշրջիկներին
Հայաստանը գրավում է զբոսաշրջիկներին ոչ միայն մայրաքաղաքով՝ Երևանով, որը Հռոմից հին է, ազգային ճաշատեսակներով, քաղցրահամ ու որակյալ ջրով։ Աշխարհում քրիստոնեությունն առաջինը որպես պետական կրոն...
17 / Հունվար / 2020
Երբ մարդ իր ընտանիքում երջանիկ է, դա անշուշտ ազդում է կյանքի որակի վրա
Ազգային գույներ հաղորդաշարի հյուրն է Արտուր Խոջաբաղյանը, ով լինելով սյունեցի, խոսեց Սյունիք լեռնաշխարհից, իր բնակավայր Գորիսից, որտեղ էլ ապրում և աշխատում է՝ իր օրինակը ծառայեցնելով այն մարդկանց,...
29 / Մարտ / 2020
Այսօր առավոտյան բարեւ տվեցի՝ տխուր հայացքով ինձ նայեց ու գլուխը կախեց
Այսօր առավոտյան բարեւ տվեցի՝ տխուր հայացքով ինձ նայեց ու գլուխը կախեց։ Հարցրեցի՝ ինչպե՞ս ես, ու արցունքոտվեցին աչքերը... Պիտի գրկեի, եթե չփախներ...Զգացի, որ լավ է մենակ մնա, գուցե կհանդարտի, բայց...
04 / Ապրիլ / 2020
Այսպես աղքատ դեռ եղած չենք, կտրվել է ամեն բան... Հիշատակի օր. Ղազարոս Աղայան
Մանի՛ր, մանիր, ի՛մ ճախարակ,
Մանիր սպիտակ մալանչներ,Մանիր թելեր հաստ ու բարակ,Որ ես հոգամ իմ ցավեր։Ձեթ եմ ածել ականջներըդ,Նոր շինել եմ շրտըվիկ,Դե՜հ, սո՛ւտ շարժիր լայն թևերդ,Ոստեր շինիր...
02 / Ապրիլ / 2020
Բայց հիվանդ էր սիրուն Սեւանը՝ անբուժելի․ իրական պատմություն
Նա մենակ էր ապրում, իսկ կատուները նրա միայնության լավագույն ընկերներն էին՝ Սասունը, Սիրանը, Սեւանը. ուրիշներ էլ։ Գուրգուրում էր անտուն կենդանիներին՝ փողոցից տուն էր բերում, խնամում կերակրում։...
04 / Ապրիլ / 2020
Օրվա երգ. Առնեմ էրթամ իմ յարը
ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԱԶԳԱՅԻՆ ԵՐԱԺՇՏԱԿԱՆ ԳԱՆՁԱՐԱՆ նախագիծը ներկայացնում է Կոմիտասի Առնեմ էրթամ իմ յարը հարսանեկան պարերգի հիման վրա նկարահանված տեսահոլովակը:
Ըստ ավանդույթի՝ սա փեսայի երգն է, որը երգվում է...
23 / Հունվար / 2020
Մի առավոտ, Հովհաննես Շիրազը, կարմրած աչքերով գալիս է Ավ. Իսահակյանի մոտ ու հուսահատ ձայնով ասում
Մի առավոտ, Հովհաննես Շիրազը, կարմրած աչքերով գալիս է Ավ. Իսահակյանի մոտ ու հուսահատ ձայնով ասում։
- Էհ, վարպե՜տ, ոչ ե՛ս եմ բանաստեղծ, ոչ դու՛, ոչ էլ Թումանյա՛նը։
Վարպետը ժպտում է ու ասում։
Այ...
23 / Հունվար / 2020
Եթե մանուկը չի հասկնար ձեր դաստիարակությունը, հանցանքը ձերն է, որովհետև չեք կրցած հասկնալ անոր հոգին
Եթե մանուկը չի հասկնար ձեր դաստիարակությունը, հանցանքը ձերն է, որովհետև չեք կրցած հասկնալ անոր հոգին. պետք է վար իջնել մինչև անոր հոգեկան աստիճանը և զայն առնելով ձեզի հետ բարձրացնել:
Ուսուցիչ...