Country Flag
Facebook logo Instagram logo
am
ru en
31 / Հունվար / 2025 : 15-02

Սեպտեմբերի 11-ի Աղետը և Դրա Ազդեցությունը Համաշխարհային Տնտեսության և ԱՄՆ-ի Զարգացման Վրա

2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ին աշխարհը ականատես եղավ ահաբեկչության պատմության մեջ աննախադեպ հարձակումների: «Ալ-Քաիդա» ահաբեկչական կազմակերպության անդամները առևանգեցին չորս ուղևորատար ինքնաթիռներ՝ նրանցից երկուսը ուղղորդելով Նյու Յորքի Առևտրի Համաշխարհային Կենտրոնի երկվորյակ աշտարակների վրա, մեկը՝ Վաշինգտոնի Պենտագոնի շենքի վրա, իսկ չորրորդ ինքնաթիռը կործանվեց Փենսիլվանիայում, երբ ուղևորներն ու անձնակազմը փորձեցին խանգարել ահաբեկիչներին:

Այս ահասարսուռ հարձակումների հետևանքով զոհվեցին մոտ երեք հազար մարդ, տասնյակ հազարավոր մարդիկ վիրավորվեցին, իսկ ԱՄՆ-ի հասարակական և քաղաքական կյանքում կատարվեցին լուրջ փոփոխություններ:

Ազդեցությունը Համաշխարհային Տնտեսության Վրա

Սեպտեմբերի 11-ի հարձակումները խոր ազդեցություն թողեցին ոչ միայն ԱՄՆ-ի, այլև համաշխարհային տնտեսության վրա։ Ֆինանսական միջոցների կորուստը զգալի էր, քանի որ ԱՄՆ-ի ֆոնդային բորսաները արձանագրեցին կտրուկ անկում։ Դոու Ջոնսի արդյունաբերական ցուցանիշը նվազեց ավելի քան վեց հարյուր ութսուն կետով, ինչը մեծ ազդեցություն ունեցավ Նյու Յորքի ֆինանսական սեկտորի վրա։ Այս իրադարձությունը հատկապես ծանր հետևանքներ ունեցավ Առևտրի Համաշխարհային Կենտրոնի ոչնչացման պատճառով։

Ավիացիոն և զբոսաշրջության ճգնաժամը ևս ազդեցություն ունեցավ համաշխարհային շուկայի վրա։ Ավիաընկերությունները կրել են միլիարդավոր դոլարների վնաս, քանի որ ուղևորահոսքը նվազեց։ Զբոսաշրջային բիզնեսը նույնպես լուրջ ճգնաժամի առջև կանգնեց, հատկապես ԱՄՆ-ում, որտեղ անվտանգության խստացումները հանգեցրին տուրիստական ծառայությունների պահանջարկի անկմանը։

Նավթի գների աճը և էներգետիկ անորոշությունը դարձան հարձակումների անմիջական հետևանքներից մեկը։ Այս դեպքերից հետո նավթի գները կտրուկ բարձրացան, ինչը բացասաբար անդրադարձավ համաշխարհային շուկայի վրա։ ԱՄՆ-ի կառավարությունը ստիպված էր մեծ ներդրումներ անել էներգետիկ անվտանգության ապահովման գործում՝ կանխելու համար հետագա ճգնաժամերը։Պաշտպանական և անվտանգության ծախսերի բարձրացումն անխուսափելի էր։ ԱՄՆ-ի կառավարությունը մեծացրեց ռազմական և հակաահաբեկչական ծրագրերի ֆինանսավորումը, ինչը հանգեցրեց պետական ծախսերի ավելացման։ Հետախուզական գործակալությունները ուժեղացրին վերահսկողությունը, ինչը նույնպես խոշոր ազդեցություն ունեցավ ԱՄՆ-ի բյուջեի վրա։

Ազդեցությունը ԱՄՆ-ի Զարգացման Վրա

Սեպտեմբերի 11-ի դեպքերը ԱՄՆ-ի ներքին և արտաքին քաղաքականության մեջ կարևոր փոփոխությունների պատճառ դարձան։ Ահաբեկչության դեմ պայքարը դարձավ առաջնահերթ խնդիր, ինչի արդյունքում ԱՄՆ-ը սկսեց լայնածավալ հակաահաբեկչական արշավներ։ Աֆղանստանում «Թալիբան»-ի ռեժիմի տապալումը եղավ դրա առաջին քայլերից մեկը, որից հետո 2003 թվականին ԱՄՆ-ը ներխուժեց Իրաք՝ Սադդամ Հուսեյնի ռեժիմը տապալելու համար։ Այս գործողությունները երկարատև պատերազմական իրավիճակ ստեղծեցին Մերձավոր Արևելքում։

Ազգային անվտանգության ուժեղացումը դարձավ առաջնային նպատակ։ Ստեղծվեց Ազգային Անվտանգության Դեպարտամենտը՝ անվտանգության համակարգերը վերակազմակերպելու և ահաբեկչության դեմ պայքարը համակարգված ձևով շարունակելու համար։ Տեղի ունեցան խիստ փոփոխություններ ներգաղթի, սահմանային վերահսկողության և անձնական տվյալների պաշտպանության ոլորտներում։

Հասարակության և մշակույթի փոփոխությունը ևս նշանակալի էր։ ԱՄՆ-ի հասարակությունը ավելի զգոն դարձավ ահաբեկչության վտանգի նկատմամբ։ Լրատվամիջոցները սկսեցին ավելի մեծ ուշադրություն դարձնել ազգային անվտանգությանը և քաղաքականությանը, ինչը փոխեց հանրային ընկալումը և վերաբերմունքը անվտանգության միջոցառումների նկատմամբ։
Դիտվել է 2188անգամ
Վերջին լուրեր