09 / Հունիս / 2025 : 11-37
Թերթերի ծնունդը․ ինչպե՞ս սկսվեց մամուլի հեղափոխությունը
Այսօր, երբ լուրերը հասնում են մեզ մի քանի վայրկյանում սմարթֆոնի էկրանին, դժվար է պատկերացնել մի ժամանակ, երբ մարդիկ սպասում էին օրեր, երբեմն նույնիսկ շաբաթներ, որպեսզի իմանային ինչ է կատարվում աշխարհում։ Բայց հենց այդ կարիքն էր, որ հիմք դրեց մարդկության պատմության ամենահզոր մեդիա գործիքի՝ թերթի ծնունդին։
Առաջին քայլերը՝ տեղեկության կարիքը
Թերթերի նախատիպերը սկսեցին ի հայտ գալ դեռևս հին Հռոմում։ Մ.թ.ա. առաջին դարում Հռոմեական սենատը սկսեց հրապարակել "Acta Diurna" անունով տեղեկագրեր, որոնք փակցվում էին քաղաքում՝ ներկայացնելով պետական որոշումները, օրենքները և հասարակական իրադարձությունները։ Սա կարելի է համարել առաջին հանրային լրատվամիջոցը։ Սակայն թերթի բուն՝ տպագիր տեսքով տարբերակը ծնվեց շատ ավելի ուշ՝ գյուտերի և տեխնոլոգիական զարգացումների շնորհիվ։Տպագրության հեղափոխությունը
1440-ականներին Յոհան Գուտենբերգի կողմից ստեղծվեց տպագրական մեքենան՝ տպագրության հեղափոխության սկիզբը դնելով։ Սա հնարավորություն տվեց զանգվածային կերպով տարածել տեքստեր՝ ներառյալ լրատվական բնույթի գրություններ։ Առաջին թերթերից մեկը՝ "Relation", լույս տեսավ Գերմանիայում 1605 թ․, և հենց այս թերթը պատմության մեջ գրանցվեց որպես առաջին կանոնավոր տպագրվող թերթը։17-18-րդ դարերում թերթերը տարածվում էին ողջ Եվրոպայով, իսկ հետո նաև Ամերիկայում։ Դրանք դարձան քաղաքական պայքարի, հասարակական շարժումների և սոցիալական փոփոխությունների գլխավոր գործիքներից մեկը։ Ժողովուրդը սկսեց տեղեկացված լինել ոչ միայն տեղական, այլ նաև գլոբալ իրադարձություններից։
19-րդ դարում արդեն թերթերը դարձել էին բիզնես․ հայտնվեցին գովազդներ, բաժանորդագրություններ, իսկ լրագրողները՝ իրենց ժամանակի հերոսները։
21-րդ դարում թերթերը դադարեցին լինել միայն թանաքով տպված էջեր։ Նրանց մեծ մասը տեղափոխվեց ինտերնետ՝ ստեղծելով թվային մամուլը։ Չնայած այդ փոփոխություններին, թերթի էությունը՝ պատմել ճշմարտությունը, տեղեկացնել և պաշտպանել հանրային շահը, մնաց նույնը։
Թերթերը մեզ հիշեցնում են, որ տեղեկացված լինելը միշտ էլ արժեքավոր է։ Նրանք պատմության կենդանի վկաներ են՝ արձանագրելով պատերազմներ, հեղափոխություններ, հայտնագործություններ և մարդկային պատմության ամենամեծ պահերը։
Այսօր էլ՝ թեկուզ սմարթֆոնից, երբ կարդում ենք նորությունները, մենք շարունակում ենք մի ավանդույթ, որն սկսվել է հազարավոր տարիներ առաջ՝ հանուն տեղեկացված, ակտիվ ու պատասխանատու հասարակության։
Դիտվել է
727անգամ
Դիտեք նաև
04 / Ապրիլ / 2020
Գոռաց հեռու մնա, չհասկացա` ինչու . կորոնավիրուսով վարակված վիրավորին օգնած երիտասարդին...
Երեւանի բնակիչ 23-ամյա Արմեն Այվազյանի երեկոյան զբոսանքը երեկ ավարտվել է անհավանական պատմությամբ: Վթարված Շտապօգնության մեքենայի ուղեւորին օգնելուց հետո Արմենին 14 օրով մեկուսացրել են:
NEWS.am-ի...
02 / Սեպտեմբեր / 2021
Մահացել է «Սիրտակի» պարի երաժշտության հեղինակ Միկիս Թեոդորակիսը
Վախճանվել Է աշխարհահռչակ հույն կոմպոզիտոր Միկիս Թեոդորակիսը. նա 96 տարեկան Էր: Այդ մասին հաղորդել Է ERT հանրային հեռուստատեսությունը, տեղեկացնում Է «Արմենպրես»-ը:Թեոդորակիսը երկար ժամանակ հիվանդ...
01 / Ապրիլ / 2020
Կորոնավիրուսից պաշտպանվելու համար օդը որքա՞ն խոնավ պետք է լինի. Annual Review of Virology
Օդի 40-60 տոկոս համեմատական խոնավության դեպքում նոր կորոնավիրուսը հիվանդներից առողջներին է փոխանցվում ավելի հազվադեպ: Այս մասին հայտնում են Յելի համալսարանի (ԱՄՆ) գիտնականները, որոնց կատարած նոր...
01 / Ապրիլ / 2020
Ռուսաստանում ևս անձանց տեղաշարժը վերահսկվում է սմարթֆոններով
Մարտի 27-ից Ռուսաստանում գործարկվում է համակարգ, որը նախատեսված է սմարթֆոնների միջոցով այն անձանց տեղաշարժը վերահսկելու համար, ովքեր կարող են կապ ունենալ COVID-19 կորոնավիրուսով վարակված անձանց...
02 / Ապրիլ / 2020
Չինացի համաճարակաբանը հայտնել է՝ երբ կնահանջի կորոնավիրուսն աշխարհում . Ն. Հոխիկյան
Միջէթնիկ հակամարտությունների փորձագետ Նաիրի Հոխիկյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է. Չինաստանում հայտնի համաճարակաբան Չժուն Նանշանը հայտարարել է, որ ամբողջ աշխարհում կորոնավիրուսը կնահանջի ապրիլի...
02 / Ապրիլ / 2020
Կորոնավիրուսով պացիենտը վարակիչ է ախտանիշների առաջանալուց 1-3 օր առաջ. CDC
Կորոնավիրուսով վարակված մարդիկ վարակիչ են մինչեւ առաջին ախտանիշների ի հայտ գալը արդեն 1-3 օր առաջ: Այս մասին նշված է ամերիկյան Հիվանդությունների վերահսկման եւ կանխարգելման կենտրոնի (Centers for...
02 / Ապրիլ / 2020
Ճապոնիայում ՀՀ դեսպանությունը հայտարարություն է տարածել
Ճապոնիայում ՀՀ դեսպանությունը հաղորդագրություն է տարածել. Ի գիտություն ՀՀ-ից Ճապոնիա և Կորեա ժամանող ՀՀ և օտարերկրյա քաղաքացիների
Ճապոնիայի կառավարությունը որոշում է կայացրել ապրիլի 3-ից անորոշ...
02 / Ապրիլ / 2020
Հռոմի Ֆրանցիսկոս պապն առաջարկել է աղոթել լրատվամիջոցների աշխատակիցների համար
Հռոմի Ֆրանցիսկոս պապը թվիթերի իր միկրոբլոգում գրառում է արել՝ առաջարկելով աղոթել լրատվամիջոցներում աշխատող այն մարդկանց համար, որոնք այս օրերին մարդկանց օգնում են իրենց ամբողջությամբ մեկուսացված...