23 / Հուլիս / 2024 : 19-42
Դրամաշրջանառությունը 1918-1924 թթ.
Ռուսաստանում 1917 թ. Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո Անդրկովկասյան տարածքը դուրս է գալիս Ռուսաստանի կազմից, և ստեղծվում է անկախ միավորում` Անդրկովկա¬սյան կոմիսարիատ:
1918 թ. Անդրկովկասյան կոմիսարիատը շրջանառության մեջ է դնում իր դրամանիշերը` բոները` 1, 3, 5, 10, 50, 100 և 250 ռուբլի անվա¬նական արժեքով, որոնց վրա առաջին անգամ հայտնվում են նաև հայերեն մակագրու-թյուններ: Այս թղթադրամներից սկիզբ է առնում հայկական թղթադրամների պատմությունը:
Նկ. 1. Անդրկովկասյան կոմիսարիատ, 50 ռուբլի անվանական արժեքով բոն1918 թ. մայիսի 28-ին անկախ հռչակված Հայաստանի առաջին Հանրապետությունը 1919 թ. շրջանառության մեջ է դնում Պետբանկի Երևանի բաժանմունքի չեկերը, այնուհետև 50, 100 և 250 ռուբլի անվանական արժեքով թղթադրամները, որոնց ձևավորումը կատարել են Հակոբ Կոջոյանը և Արշակ Ֆեթվաճյանը, իսկ տպագրումն իրականացվել է Լոնդոնում՝ «Waterlow and Sons Ltd» ընկերության կողմից: Այս թողարկումն առանձնանում է յուրահատուկ ձևավորմամբ, ազգային պատկերների ու զարդանախշերի օգտագործմամբ, նրբագեղությամբ, պաշտպանվածությամբ և տպագրության բարձր որակով։
Նկ. 2. Հայաստանի Հանրապետություն, 1919 թ․ նմուշի 500 ռուբլի անվանական արժեքով Պետբանկի Երևանի բաժանմունքի չեկ
Նկ. 3. Հայաստանի Հանրապետություն, 1919 թ․ նմուշի 250 ռուբլի անվանական արժեքով դրամանիշ
1920 թ. դեկտեմբերի 2-ին Հայաստանի Հանրապետությունը հռչակվեց Սոցիալիստական Խորհրդային Հանրապետություն, իսկ դեկտեմբերի 20-ին Խորհրդային Հայաստանի իշխանություններն ընդունեցին դեկրետ, համաձայն որի ռուսական խորհրդային դրամանիշերի շրջանառությունը, մյուս դրամանիշերին զուգահեռ, համարվեց պարտադիր:
1921 թ. շրջանառության մեջ է դրվում Պետբանկի Երևանի բաժանմունքի 10000 ռուբլի անվանական արժեքով չեկը, իսկ ավելի ուշ՝ 5000 և 10000 ռուբլի անվանական արժեքներով թղթադրամները:
Նկ. 4. Սոցիալիստական Սովետական Հայաստանի Հանրապետություն, 1921 թ․ նմուշի 10000 ռուբլի անվանական արժեքով թղթադրամ
1922 թ. թղթադրամների շարքի թողարկումները շարունակվում են, և շրջանառության մեջ են դրվում 25000, 100000, 1 միլիոն և 5 միլիոն ռուբլի անվանական արժեքով թղթադրամները, ինչպես նաև 5 միլիոն ռուբլի արժողությամբ պարտագիրը։
Նկ. 5. Սոցիալիստական Սովետական Հայաստանի Հանրապետություն, 1922 թ․ նմուշի 1 միլիոն ռուբլի անվանական արժեքով թղթադրամ
1922 թ. վերջին Հայաստանի, Վրաստանի և Ադրբեջանի հանրապետությունները միավորվում են Անդրկովկասյան Սոցիալիստական Խորհրդային Հանրապետությունների Ֆեդերատիվ Միության (ԱՍԽՀՖՄ) մեջ և թողարկում 1923 թ. թվագրված 1000, 5000, 10000, 25000, 50000, 100000, 250000, 500000, 1 միլիոն, 5 միլիոն և 10 միլիոն ռուբլի արժողությամբ թղթադրամները:
Նկ. 6. ԱՍԽՀՖՄ, 1923 թ․ նմուշի 500000 ռուբլի անվանական արժեքով թղթադրամ
1923 թ. վերջին ԱՍԽՀՖՄ-ն վերակազմավորվում է Անդրկովկասյան Սոցիալիստական Ֆեդերատիվ Խորհրդային Հանրապետության (ԱՍՖԽՀ), որի թողարկումները թվագրված են 1924 թվականով:
1924 թ. ԱՍՖԽՀ-ն թողարկում է 25, 50, 75, 100, 250 միլիոն և 1 միլիարդ ռուբլի անվանական արժեքով թղթադրամները։
Նկ. 7. ԱՍՖԽՀ, 1924 թ․ նմուշի 1 միլիարդ ռուբլի անվանական արժեքով թղթադրամ
1924 թ. ԽՍՀՄ դրամական բարեփոխմամբ որոշում է ընդունվում Անդրկովկասում շրջանառության մեջ եղած բոլոր տիպի դրամանիշերը Խորհրդային Միության միասնական նմուշի դրամանիշերով փոխարինելու մասին:Բաժնի նյութերին առնչվող հավելյալ տեղեկատվություն հնարավոր է ստանալ ՀՀ կենտրոնական բանկի գրադարանում առկա գրականությունից.
Y. T. Nercessian, Bank Notes of Armenia, Armenian Numismatic Society, Los Angeles, 1988
П.Ф. Рябченко, Полный каталог бумажных денежных знаков и бон России, СССР, стран СНГ (1769-1994 гг.), Издательско-культурологический центр “София”, Киев, 1995
Ռ. Վարդանյան, Գ. Մուղալյան, Ա. Վարդանյան, Ա. Զոհրաբյան, Հ. Հովհաննիսյան, Հայաստանի դրամաշրջանառության պատմությունը, Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկ, Երևան, 2018
А. Р. Тевотросян, Бумажные денежные знаки Армении, Авторское издание, Ереван, 2020
Աղբյուրը՝ https://www.cba.am/
Դիտվել է
1483անգամ
Դիտեք նաև
21 / Փետրվար / 2020
ՊԵԿ-ը սննկացնում է փոքր հյուրանոցներին
2018թ. հուլիսի մեկից ուժի մեջ մտած և մինչև 2019 թ. դեկտեմբերի 31-ը գործող հարկային օրենսգրքի 258 հոդվածը իսկական պատուհաս է դարձել շրջանառության հարկով աշխատող հյուրանոցների համար, որովհետև ըստ այդ...
20 / Փետրվար / 2020
10 վայրեր Հայաստանում, որոնք ապշեցնում են զբոսաշրջիկներին
Հայաստանը գրավում է զբոսաշրջիկներին ոչ միայն մայրաքաղաքով՝ Երևանով, որը Հռոմից հին է, ազգային ճաշատեսակներով, քաղցրահամ ու որակյալ ջրով։ Աշխարհում քրիստոնեությունն առաջինը որպես պետական կրոն...
22 / Հունվար / 2020
Մեզ համար նպատակային է աշխարհին ներկայանալը հայկական որակյալ ջրի տեսականիով. Վարդան Վահանյան
Բիզնես Ելակետ հաղորդաշարի հյուրը ARARAT GROUP USA գործադիր-տնօրեն Վարդան Վահանյանն է։
2016 թվականին պաշտոնապես բացվեց ARARAT GROUP ջրերի գործարանը՝ Արտաշատ քաղաքում: Մինչ բացումը շուրջ 12 տարի...
17 / Հունվար / 2020
Երբ մարդ իր ընտանիքում երջանիկ է, դա անշուշտ ազդում է կյանքի որակի վրա
Ազգային գույներ հաղորդաշարի հյուրն է Արտուր Խոջաբաղյանը, ով լինելով սյունեցի, խոսեց Սյունիք լեռնաշխարհից, իր բնակավայր Գորիսից, որտեղ էլ ապրում և աշխատում է՝ իր օրինակը ծառայեցնելով այն մարդկանց,...
29 / Մարտ / 2020
Այսօր առավոտյան բարեւ տվեցի՝ տխուր հայացքով ինձ նայեց ու գլուխը կախեց
Այսօր առավոտյան բարեւ տվեցի՝ տխուր հայացքով ինձ նայեց ու գլուխը կախեց։ Հարցրեցի՝ ինչպե՞ս ես, ու արցունքոտվեցին աչքերը... Պիտի գրկեի, եթե չփախներ...Զգացի, որ լավ է մենակ մնա, գուցե կհանդարտի, բայց...
21 / Հունվար / 2020
Հարցազրույց Ելակետում հաղորդաշարի հյուրը գյուղատնտես Դավիթ Դավթյանն է
Գյուղատնտեսությունն այսօր աղետալի վիճակում է։ Տասնյակ տարիների անգործության սխալ, սխալ գործունեության արդյունքները, ամեն ինչ թվերով է երևում։ Հողագործության ոլորտում ըստ պաշտոնական թվերի ...
04 / Ապրիլ / 2020
Այսպես աղքատ դեռ եղած չենք, կտրվել է ամեն բան... Հիշատակի օր. Ղազարոս Աղայան
Մանի՛ր, մանիր, ի՛մ ճախարակ,
Մանիր սպիտակ մալանչներ,Մանիր թելեր հաստ ու բարակ,Որ ես հոգամ իմ ցավեր։Ձեթ եմ ածել ականջներըդ,Նոր շինել եմ շրտըվիկ,Դե՜հ, սո՛ւտ շարժիր լայն թևերդ,Ոստեր շինիր...
02 / Ապրիլ / 2020
Բայց հիվանդ էր սիրուն Սեւանը՝ անբուժելի․ իրական պատմություն
Նա մենակ էր ապրում, իսկ կատուները նրա միայնության լավագույն ընկերներն էին՝ Սասունը, Սիրանը, Սեւանը. ուրիշներ էլ։ Գուրգուրում էր անտուն կենդանիներին՝ փողոցից տուն էր բերում, խնամում կերակրում։...