Country Flag
Facebook logo Instagram logo
am
ru en
04 / Նոյեմբեր / 2025 : 17-50

Հազվադեպ երկնային շոու․ երկու Սուպերլուսին՝ մեկ տարվա ընթացքում

Աստղագետները կանխատեսում են, որ 2025 թվականին կդիտվեն երկու տպավորիչ Սուպերլուսին՝ մեկը նոյեմբերին, մյուսը՝ դեկտեմբերին։ Սա հազվադեպ հանդիպող երևույթ է, երբ լիալուսնի փուլը համընկնում է Լուսնի՝ Երկրին ամենամոտ գտնվելու պահի հետ։ Մոսկվայի պլանետարիումի տվյալներով՝ տարվա առաջին և ամենապայծառ Սուպերլուսինը տեղի կունենա նոյեմբերի 5-ին, իսկ երկրորդը՝ ճիշտ մեկ ամիս անց՝ դեկտեմբերի 5-ին։ Այդ օրերին Լուսինը կերևա ավելի մեծ և պայծառ, քան սովորաբար՝ ստեղծելով շքեղ տեսարան գիշերային երկնքում։

Նոյեմբերի 5-ի Սուպերլուսինը՝ տարվա գագաթնակետը

Լիալուսնի փուլը կսկսվի նոյեմբերի 5-ին՝ ժամը 17:20-ին՝ Երևանի ժամանակով։ Լուսինը պերիգեյին՝ իր ուղեծրի Երկրին ամենամոտ կետին, կհասնի նոյեմբերի 6-ի գիշերը՝ ժամը 02:30-ին։ Այդ պահին Երկրի և Լուսնի կենտրոնների միջև հեռավորությունը կկազմի ընդամենը 356,832 կիլոմետր, ինչը 2025 թվականի նվազագույն ցուցանիշն է։ Սա մոտ 50,000 կիլոմետրով ավելի մոտ է, քան Լուսնի միջին հեռավորությունը Երկրից (384,000 կմ)։

Այս մոտեցման պատճառով Լուսնի սկավառակը տեսանելիորեն կմեծանա մոտ 8%-ով, իսկ պայծառությունը կաճի 16%-ով՝ համեմատած սովորական լիալուսնի հետ։ Պերմի պոլիտեխնիկական համալսարանի փորձագետ Եվգենի Բուրմիստրովը նշում է, որ «հսկա Լուսնի էֆեկտը» հատկապես նկատելի է հորիզոնի մոտ. դա օպտիկական պատրանք է, երբ ուղեղը համեմատում է Լուսինը երկրային առարկաների՝ տների կամ ծառերի հետ՝ այն ավելի մեծ երևալով։ Սուպերլուսինը լավագույնս դիտել կարելի է արևածագին կամ արևամուտին, երբ Լուսինը բարձրանում է հորիզոնից վեր։

Մաքուր տեսանելիության համար խորհուրդ է տրվում հեռանալ քաղաքի լույսերից և ընտրել բաց տարածքներ։

Դեկտեմբերի 5-ի երկրորդ Սուպերլուսինը

Երկրորդ Սուպերլուսինը տեղի կունենա ճիշտ մեկ ամիս անց՝ դեկտեմբերի 5-ին։ Պերիգեյը սպասվում է դեկտեմբերի 4-ին՝ ժամը 14:07-ին, իսկ լիալուսնի փուլը՝ դեկտեմբերի 5-ին՝ ժամը 03:15-ին Երևանի ժամանակով։ Երկրի և Լուսնի միջև հեռավորությունը այդ պահին կլինի 356,961 կիլոմետր՝ ընդամենը 129 կմ-ով ավելի, քան նոյեմբերին։ Թեև էֆեկտը մի փոքր թույլ կլինի, այնուամենայնիվ Լուսինը կմնա մոտ 7–8%-ով ավելի մեծ և պայծառ սովորական լիալուսնի համեմատ։ Դեկտեմբերյան Սուպերլուսինը կերևա Ցուլ և Երկվորյակներ համաստեղություններում։ Քանի որ այդ շրջանում եղանակը հաճախ փոփոխական է, խորհուրդ է տրվում հետևել եղանակային կանխատեսումներին։

Ինչու՞ է Սուպերլուսինը այդքան տպավորիչ

Սուպերլուսինը առաջանում է Լուսնի էլիպտիկ ուղեծրի պատճառով։ Երբ Լուսինը գտնվում է պերիգեյում՝ 356–357 հազար կմ հեռավորությամբ, այն ավելի մոտ է Երկրին, իսկ ապոգեյում՝ մինչև 405–406 հազար կմ՝ առավել հեռու։ Երբ լիալուսնի փուլը համընկնում է պերիգեյի հետ 12 ժամվա սահմաններում, դիտվում է առավելագույն վիզուալ և լուսային էֆեկտը։ Սովորաբար նման համընկնումները տեղի են ունենում տարեկան 3–4 անգամ, սակայն երկու Սուպերլուսին անընդմեջ՝ նվազագույն հեռավորությամբ, իսկական նվեր են աստղադիտողների համար։ Բացի այդ, Սուպերլուսնի ժամանակ ուժեղանում են մակընթացությունները՝ օվկիանոսի մակարդակը բարձրանում է սովորականից 10–15 սմ-ով։

Ինչպե՞ս դիտել Սուպերլուսինը

Սուպերլուսինը դիտելու համար հատուկ սարքեր հարկավոր չեն։ Բավական է դիտակ կամ փոքր աստղադիտակ՝ Լուսնի մակերևույթի մանրամասները տեսնելու համար։ Լուսանկարելու դեպքում կարելի է օգտագործել եռոտանի և կարգավորել 1/100 վայրկյան արագություն ու ISO 400։ Ժամանակակից սմարթֆոնները գիշերային ռեժիմում նույնպես հիանալի են հարմար։

Գլխավորը՝ ընտրել մութ, բաց տարածք և մաքուր երկինք։ Քաղաքային լույսերը նվազեցնում են Լուսնի պայծառությունն ու կոնտրաստը։ Իսկ հորիզոնի մոտ տեսանելի «հսկա Լուսինը» պարզապես օպտիկական պատրանք է, սակայն այն դրանից ոչ պակաս գեղեցիկ և կախարդական է։
Դիտվել է 991անգամ
Վերջին լուրեր